Interviews: hoe laat jij los? | Loslaten

'Wat betekent loslaten voor jou eigenlijk?' Vroeg ik aan mensen die ik goed ken en waarvan ik dat bij hen de controle loslaten een stuk gemakkelijker gaat. Zij zijn meer de laid-back personen, die altijd optimistisch zijn en ervan uitgaan dat alles wel goedkomt. Daar kan ik nog eens wat van leren! Vandaar dat ik sprak met mijn vriend Luuk, mijn vriendinnen Maaike en Iris en mijn studiegenoot Filip. Aan hen stelde ik mijn vragen over loslaten. Daar kwamen interessante en heel verschillende antwoorden uit! Ik kijk wat ik daar persoonlijk mee kan en wil dit ook gebruiken in mijn verdere zoektocht. 

* Ik heb toestemming om hun namen te gebruiken in het interview.

Interview

Het interview is gehouden met vier mensen die ik goed ken, die ik vertrouw en waarvan ik weet dat zij anders in het leven staan dan ik. Aan het legde ik al mijn vragen voor die ik had over loslaten en controle. Natuurlijk is het per persoon anders hoe hij/zij hiermee omgaat, maar ik hoop dat ik uit deze interviews wat kan leren en nieuwe tools heb om uit te proberen. 

Waar denk jij aan bij het woord loslaten? 

Luuk: Dat je niet alles zelf moet of wilt doen. Je moet soms taken aan andere mensen delegeren.

Maaike: Niet te veel druk maken om dingen. Niet in je hoofd blijven zitten met bepaalde ideeën of gedachten en het afzetten.

Iris: Niet altijd ieder mens controleren en niet stressen over bepaalde situaties. Je kan dan iets niet van je afzetten.

Filip: Kiezen voor wanneer je erop in moet gaan, wanneer het jouw moment is en wanneer niet. Je kan niet altijd alle ballen omhoog houden of iets winnen. Je kunt niet overal het beste uithalen en dat moet je soms accepteren.

Waar denk jij aan bij het woord controle? 

Luuk: Dat je zelf in de hand hebt wat er gaat gebeuren. Dus de touwtjes in handen willen hebben.

Maaike:  Dat je overal bovenop zit, dus alle details willen weten en dat je er altijd mee bezig bent. Dan bemoei je je overal mee en kun je bepaalde situaties niet van jezelf afzetten.

Iris: Dat je alle touwtjes in handen wil hebben en dat je andere mensen geen kans geeft om controle te nemen. Je wilt precies weten wat er gebeurt, wanneer iets gebeurt en hoe het gebeurt. Je staat dan ook niet open voor andere ideeën.

Filip: Acceptatie, want wanneer je zelf het punt hebt waarin je blij bent of iets kunt accepteren, dan kun je meer controle hebben over de situatie. Je hebt dan duidelijker voor ogen hoe iets moet worden.

Hoe ga jij om met stressvolle situaties? Hoe reageer je dan? 

Luuk: Ligt eraan wat voor situatie het is. Ik probeer altijd zo rustig mogelijk te blijven en goed te analyseren wat de volgende stap is. Ik probeer dan ook niet in paniek te raken. Dit doe ik door logisch na te denken over de meest logische volgende stap en er het beste van te maken. Ik ben niet zo snel in de stress.

Maaike: Overleggen met mensen wat ik ermee aan moet. Dan zoek ik contact met andere mensen en vraag ik wat ik met de stress of situatie aan moet. Meestal ga ik dan in discussie met die mensen om te kijken wat de beste oplossing is of raadpleeg ik bij hen hoe zij het hebben aangepakt of zouden aanpakken. Ook kijk ik dan of zij nog tips voor mij hebben.

Iris: Vaak probeer ik diep adem te halen en rustig na te denken. Ik wil dan ook geen overhaaste beslissingen maken. Ook probeer ik om de situatie goed te begrijpen, dus wat is er aan de hand? Wat kan ik eraan doen?

Filip: Ik kan dan fel zijn en kan geen beeld vormen. Dan blijf ik erin hangen. Dan ga ik enorm tegen mensen in en laat ik ook niet los. Daarna denk ik na over hoe ik verder moet en welke stappen ik dan daarbij moet ondernemen. Pas later besef ik mij dan dat ik er niets mee opschiet en positief moet blijven. Ik stap dan eigenlijk uit de situatie en reflecteer daarop. Ik probeer met een rustig gevoel de situatie weer te benaderen, nadat ik alles heb gerelativeerd. Eigenlijk ga ik dan boven de situatie hangen en kijken wat ik beter kan doen.

Hoe geef jij jouw grenzen aan? Hoe voel/weet jij waar jouw grens ligt?

Luuk: Door een planning te maken en mij daaraan te houden, vooral als je met anderen samenwerkt. Door deze planning heb je een richtlijn over de hoeveelheid werk die je moet doen. Je kunt er wel eens overheen gaan, maar als dit consequent gebeurt, is het geen goede planning en moet je het weer aanpassen. De planning is de grens.

Maaike: Als ik merk dat alles uit de hand loopt en ik mijzelf overwerk, dan leg ik gewoon al mijn werk neer en probeer ik rustig te blijven. Ik probeer dan te inventariseren wat ik zelf nog moet doen en waar anderen verantwoordelijk voor zijn. Ik geef dan ook bij mensen aan dat het mij te veel word of ik stop gewoon met werken. Ik voel wanneer mijn grens bereikt is, wanneer ik stress ervaar of het overzicht verlies in mijn taken of gedachten.

Iris: Ik geef dat op zich niet snel aan. Dat vind ik best lastig. Ik probeer dan toch door te gaan en mezelf erover heen te zetten. Ik vind het lastig om 'nee' te zeggen. Op persoonlijk gebied gaat het wel makkelijker dan op zakelijk gebied. Omdat je mensen niet teleur wil stellen die je niet goed kent. Daar voel je je dan minder op je gemak bij, waardoor ik mijn grenzen minder durf aan te geven.  De consequenties zijn groter als je weigert op werkgebied heb ik het gevoel, omdat de mensen in mijn privéleven mij beter kennen en mij sneller zullen vergeven dan mensen met wie ik geen hechte band heb. Ik ben dan bang dat ik de sfeer verpest als ik mijn grens aangeef. De grens is voor mij bereikt als ik te veel werkdruk ervaar.

Filip: Dat verschilt. Ik zou niet zeggen dat ik te veel werk heb, maar iemand anders aan het denken zetten over de taakverdeling. Ik zou het nooit direct zeggen, omdat ik de sfeer in een groep of met die persoon niet wil verpesten. Ik wil anderen ook niet teleurstellen. Dit doe ik zowel privé als zakelijk. Allebei blijft het lastig. Het is juist makkelijker met mensen die ik niet ken, dan durf ik meer te zeggen en ook beter mijn grenzen aan te geven, juist omdat ik ze niet goed ken. Mijn grens is bereikt wanneer ik het gevoel heb dat ik te veel aan het doen ben, terwijl anderen achterover leunen en niets doen.

Zijn er personen die jou helpen bij het loslaten van situaties of gedachten?

Luuk: Het helpt mij om er dan met jou (mijn vriendin) of met mijn broers erover te praten. Dit komt niet vaak voor, omdat ik best goed kan loslaten, maar als het echt nodig is ga ik naar één van hen toe. Dit omdat zij mij het beste kennen en weten wat ik dan nodig heb.

Maaike: Vooral mijn vriend helpt mij hierbij. Hij kent mij het beste en is ook een heel nuchter persoon. Hij wijst mij er dan op dat het niet het ergste is ter wereld, dat ik of andere mensen wel vaardig genoeg zijn om een bepaalde opdracht te volbrengen en dat het gaat lukken. Hij helpt mij altijd om de situatie weer te relativeren. Mijn vriend ziet ook wat controle met mij doet, hij herkent dit en bespreekt het dan ook met mij.

Iris: Mijn vriend, want je hoopt dat hij je beter laat voelen en je laat inzien dat het allemaal meevalt. Meestal steunt hij mij daarin. Ook ga ik naar mijn moeder. Die helpt mij ook, want zij kent mij heel goed en zegt heel vaak: 'meid, het komt wel goed. Het is niet erg.'
Maar heel vaak hou ik het ook voor mezelf, want ik ben best wel een binnenvetter.

Filip: Mijn moeder of vriendin. Mijn moeder kent mij het beste en daar kan ik  fijn mee praten. Zij helpt mij ook om de situatie te overzien en is heel open in gespreksvoering. Zij weet dat ik tijd nodig heb om na te denken. Mijn vriendin is anders dan ik ben. Dat praat fijn, want zij heeft een ander standpunt en kan mij een andere kant laten zien van bepaalde gedachten of situaties. 

Zijn er nog andere manieren die jou daarbij helpen?

Luuk: Voor afleiding van de situatie ga ik dan gamen. Dat is een hobby van mij en juist daardoor helpt het mij om dingen van mij af te zetten. Ook sporten werkt goed.

Maaike: Het van mij afschrijven. Dan maak ik lijstjes met wat mis kan gaan en hoe ik ervoor kan zorgen dat het wel goed gaat. Ook dit helpt mij om de situatie te relativeren en om rustig te worden.

Iris: Personen of taken blokkeren die ervoor zorgen dat ik stress ervaar. Ik zonder mij dan af in een rustige ruimte en kom even tot mezelf, door iets ontspannends te doen, zoals een serie kijken.

Filip: Even weglopen en tot jezelf komen. Dan kan ik even nadenken over alles. Dus weer even uit de situatie stappen en tot rust komen.

Wat zou jij een controlfreak aanraden die moeite heeft met loslaten? 

Luuk: Begin met kleine dingetjes los te laten. Dit kun je steeds stapje voor stapje opbouwen en zo kun je steeds grotere dingen loslaten. Probeer hier ook met mensen over te praten en hen hierbij te betrekken. Andere mensen kunnen je daarbij helpen, vooral wanneer zij in dezelfde situatie zitten als jij.

Maaike: Wees minder kritisch op jezelf en op anderen, want als je zelf kritisch bent of kritisch op je collega's, dan moet je altijd controle hebben en dan wil je werk van hen overnemen. Leer het werk te delegeren en andere mensen ook te vertrouwen. Andere mensen zijn vaardig genoeg om een taak te volbrengen, alleen doen zij dit waarschijnlijk op een andere manier dan dat jij zou doen. Dit betekent niet dat zij het minder goed doen.

Iris: Probeer jezelf niet gek te maken. Vooral als je in doemscenario's denkt. Praat er met iemand over als je dat fijn vindt en probeer ook te luisteren naar diegene en het advies op te volgen. Zoek vooral mensen op die jou kunnen helpen en naar je willen luisteren.

Filip: Accepteer wat bij jou ligt en wat niet bij jou ligt. Je moet vooruit en je moet er het beste van maken. Zoek alternatieven voor de situatie. Maak een lijstje voor jezelf: wat kun jij eraan doen en wat kun je niet doen. Het helpt voor mij om een beeld te scheppen hoe je dingen kan compenseren. Je kan ook naar het goede kijken en naar wat je uit een gebeurtenis gehaald hebt. Probeer de situatie altijd positief te benaderen en het beste ervan in te zien.

Wat doe jij ter ontspanning om je gedachten los te laten?

Luuk:  Leuke dingen met jou (mijn vriendin) doen en gamen.

Maaike: Meestal doe ik dan een schietspel, omdat je dan veel focus hebt op het spel en geen tijd en energie over hebt om aan situaties te denken waarin je moet loslaten. Bij dit soort spellen moet je altijd opletten en het heeft totaal niets te maken met mijn dagelijkse zorgen. Daardoor werkt het goed om mij op deze manier af te reageren.

Iris: Lekker warm en lang douchen, mezelf in een serie verdiepen, lekker eten, met vriendinnen een dagje uit plannen.

Filip: Gamen en sporten, want door mijn grote fantasie kan ik uit situaties stappen en even ergens anders aan te denken. Juist door een game te doen die totaal niets met de situatie te maken heeft, kan ik het even van mij afzetten en ergens anders aan denken.

Gaat loslaten bij jou altijd makkelijk? Zijn er momenten dat je er meer moeite mee hebt?

Luuk: Meestal gaat het voor mij best makkelijk, behalve als er bepaalde emotionele dingen zijn die zware impact hebben, zoals het overlijden van iemand. Dan kan ik er wel lang mee zitten. Kleinere dingen laat ik makkelijker los, bijvoorbeeld schoolwerk, stage en dagelijkse kleinigheden die voorkomen, daar zit ik niet zo lang over in. Het is jammer dat dingen niet goed gaan, maar ik maak me niet heel snel druk. Ik denk altijd: 'het komt wel weer goed.'
Zowel privé als zakelijk laat ik makkelijk los. Dat is geen probleem voor mij.

Maaike: Het gaat makkelijk als je mensen goed kent. Wanneer het privésituaties zijn, kan ik makkelijker loslaten dan wanneer iets werk of school gerelateerd is. Bij mijn familie en vrienden weet ik precies wat zij kunnen en hoe zij zijn. Daarom vertrouw ik hen sneller met een taak en weet ik ook wie wat kan regelen of organiseren. Ook vergeef ik hen makkelijk als zij fouten maken. Wanneer ik met studiegenoten of collega's werk, kan ik minder makkelijk loslaten. Vaak ken ik hen niet zo goed en weet ik ook niet wat ik aan hen heb. Hierdoor kan ik minder makkelijk zaken loslaten, want je studie en baan zijn toch belangrijk. Vaak is je toekomst daarvan afhankelijk. Zonder studie heb je geen werk en als je geen werk hebt, heb je geen geld, dus kun je ook niet je boodschappen en hypotheek betalen. Daarom is loslaten op zakelijk gebied lastiger voor mij. Ik denk dan te veel na over wat mis kan gaan.

Iris: Ja, soms is het wel lastig. Als ik afscheid moet nemen van een persoon. In heftige situaties kan ik dan echt lastig los laten. Op persoonlijk gebied is het lastiger dan zakelijk gebied. Dingen die  op mijn werk gebeuren, laat ik heel makkelijk los. Het is dan op het moment zelf vervelend, maar zodra ik weer thuis ben, denk ik er niet meer over na. Mijn privésituatie neem ik echter altijd wel een beetje mee naar werk en heb ik thuis natuurlijk ook. Daarom is het lastiger om privézaken los te laten.

Filip:Als het te maken heeft met iets waar ik niet goed in ben of niet zelfverzekerd genoeg ben, dan kan ik mij daar druk over maken en wil ik er iets aan doen. Dan kan ik lastig loslaten. Zowel zakelijk als privé heb ik dat. Dan ga ik mij zorgen maken over dingen en veel ga nadenken. Ik ben op zoek naar overzicht en controle en dat heb ik niet als ik ergens onzeker over ben. Wanneer ik dan een lastige taak moet uitvoeren, vind ik het moeilijk om hulp te vragen of werk te delegeren. Dan lukt het mij minder goed om los te laten.

Wat betekent loslaten eigenlijk voor jou persoonlijk?

Luuk: Niet te lang bij dingen stilstaan, de controle kunnen weggeven en taken delegeren aan andere mensen als dat relevant is. Loslaten kun je eigenlijk op twee manieren zien: op taakgebied en sociaal-emotioneel gebied. Je kan van elke situatie leren en je moet niet te lang blijven hangen in het verleden, maar naar de toekomst kijken. Als je loslaat, dan ben je optimistisch en heb je  rust.

Maaike:  Loslaten betekent voor mij er vertrouwen in hebben dat het wel goed komt. Dat je mensen moet vertrouwen dat ze het beste met je voor hebben, zowel privé als zakelijk. Zij kennen je goed of hebben allemaal hetzelfde doel en zullen je daarom niet snel 'in de maling' nemen. Voor mij persoonlijk is loslaten een ander woord voor vertrouwen.

Iris: Voornamelijk niet te lang in dingen vastbijten. Geen oude koeien uit de sloot halen. Gewoon zand erover en naar de toekomst kijken. Blijf positief en denk: 'volgende keer beter'. Ook is het belangrijk dat je je dingen niet te persoonlijk aantrekt. Vaak trek je je situaties te persoonlijk aan en denk je dat jij iets fout hebt gedaan, terwijl er meerdere factoren kunnen zijn. Je laat pas echt los, wanneer je naar de toekomst kunt kijken.

Filip: Voor mij betekent loslaten het zien waar je invloed op kan hebben en waarop niet. En daarbij moet je de situatie zo positief mogelijk benaderen en proberen om met (goede) alternatieven te komen.

Conclusie

Wat heb ik eruit gehaald?
Het eerste wat mij opvalt, is dat de gegeven antwoorden heel divers zijn. Loslaten is natuurlijk voor iedereen anders en het is iets heel persoonlijks, maar ook zeggen alle vier respondenten dingen die op hetzelfde neerkomen. Het was fijn om iedereens verhaal te horen en ook hun visies op het loslaten te begrijpen. Ik heb gezien dat het voor iedereen heel persoonlijk is en dat het er ook vanaf hangt hoe je in het leven staat. Van deze interviews heb ik zeker nieuwe inzichten gekregen. Ik heb nu wat tools waar ik gericht mee aan de slag kan om meer te gaan loslaten en ook heb ik al dingen gehoord waarvan ik zeker weet dat ze niet gaan werken voor mij, terwijl ze juist wel werken voor de respondenten. Dit ligt ik even toe.

Tools die ik ga uitproberen
Wat ik meerdere keren in de interviews gehoord heb is om lijstjes te maken om situaties en gedachten beter te relativeren. Dus een lijstje om overzicht te creëren in welke taken gedaan moeten worden en wie waarvoor verantwoordelijk  is. Ook kan het helpen om een lijstje te maken waarin ik omschrijf wat ik in een situatie wel in handen heb en wat buiten mijn macht ligt. Dat kan mij helpen om de dingen die buiten mijn macht liggen makkelijker los te laten, omdat ik dan weet dat ik er niets aan kan veranderen.

Verder kan ik ook proberen om meer erover te praten op het moment zelf en niet achteraf. Als ik vol in de emotie zit, dan hou ik dat meestal voor mezelf en maak ik niet duidelijk dat ik iets lastig vind, mij zorgen maak of in paniek ben. Dat komt altijd achteraf pas. Het is misschien ook een uitdaging om  het meteen aan mensen te vertellen die erbij betrokken zijn en niet achteraf te klagen. Mijn emoties mag ik best meer tonen en ik kan best met mensen in discussie gaan over een oplossing of hen om advies vragen op het moment zelf. Vaak loop ik nog uren rond met iets wat ik niet kon loslaten en is er achteraf een pijnlijk moment.

En misschien moet ik ook maar eens een (schiet)spel gaan spelen om mijn gedachten te verzetten... Daar heb ik nooit aan gedacht. Wellicht dat ik  het een kans geef, wie weet!

Waar heb ik niets aan?
Ook heb ik dingen uit de interviews gehaald die voor mij niet werken. Bijvoorbeeld alles maar optimistisch blijven zien en in elke tegenslag ook voordeel zien. Dat ligt gewoon niet in mijn aard. Ik ben vrij pessimistisch, dus ik weet nu al dat dat een lastige opgave voor mij zou worden. Een lijstje maken werkt dan beter, omdat dat ook bij mij past. Verder kan ik er ook niets mee om minder kritisch te zijn. Dat is voor nu een te grote stap. Daar wil ik heel graag aan werken, maar ik weet dat het voor dit moment te hoog is gegrepen. Ik ben altijd kritisch, helemaal als ik een doel wil bereiken. Ik weet dat dat niet lukt, omdat dit heel sterk samenhangt met mijn versie van loslaten.

En nu?
Mijn eerste tools zijn binnen! Ik ga dus:

•  Lijstjes maken;
• Gamen een kans geven
• Meer over mijn emoties praten op het moment zelf, sneller aan de bel trekken of hulp vragen en ook alles stapje voor stapje opbouwen. Ik begin met het loslaten van kleinere dingen. Daar ben ik momenteel al mee bezig, maar zo'n soort stappenplan kan wellicht werken. Alle beetjes helpen, denk ik maar altijd. 

Het was fijn om eens te praten over loslaten met andere mensen en hun perspectief hierover te ontdekken. Nu heb ik dingen waar ik een voorbeeld aan wil nemen, maar ook heb ik aspecten gehoord die voor mij niet werken. Dat was heel leerzaam en fijn. Ik wil iedereen nog bedanken die heeft meegewerkt aan het interview! Door jullie ben ik weer een stapje verder!

Liefs,

Meaghan