Suikerbewust eten, hoe doe ik dat?

Al ruim een jaar ben ik heel bewust bezig met de inname van suiker. Zoals jullie weten, heb ik een verleden met een eetstoornis. Hier kan ik steeds beter mee omgaan en dat doe ik vooral door gezonde keuzes te maken die verantwoord zijn voor mijn lichaam, maar ook voor mijn mindset. Laatst las ik het boek: 'Suiker, het zoete vergif' van Huib Stam. Hierin stonden veel dingen die ik al wist, omdat ik mij erin verdiept heb, maar ook kreeg ik door dit boek een aantal nieuwe inzichten en is het voor mij nog veel belangrijker om suikerbewust te leven. Ik deel met jullie informatie over suikerbewust eten, mijn eigen ervaring en ik geef wat tips over hoe je het zelf kunt toepassen in jouw leefstijl. Hoe je het wendt of keert, suiker is eigenlijk ook echt vergif. 

Wat doet suiker met mij?

Al een hele tijd geleden kwam ik erachter hoe ongezond en gevaarlijk suiker eigenlijk kan zijn. Zoals de titel van het boek dat ik gelezen heb al heel mooi omschrijft: suiker is het zoete vergif. Er wordt steeds meer onderzoek gedaan naar de gevaren van suiker. Mensen consumeren het als gekken en zijn er zelfs verslaafd aan, ook al zul je dat niet snel merken of toegeven. Suiker is een ingrediënt dat eigenlijk verankerd is in het eetpatroon van mensen. Een koekje hier, een ijsje daar. Maar buiten alle lekkernijen waar bekend van is dat ze suiker bevatten, zitten er in hele normale en 'gezonde' etenswaren ook bergen met suikers. Daar kom ik later op terug, eerst bespreek ik de gevaren van suiker.

In het boek van Huib Stam wat ik gelezen heb, werd omschreven dat suiker momenteel in de top vijf staat van dingen waar mensen verslaafd aan zijn. Dit is dezelfde top vijf waar roken, drugs en alcohol ook in staan. Shocking? Niet bepaald, want ik had dat al een beetje verwacht. Het is niet voor niets dat mensen tegenwoordig veel te dik zijn. Dat is het eerste gevaar van suiker. Het maakt je dik. Te veel van 'het lekkere' nemen en niet je grens kennen, zorgt ervoor dat je te dik wordt.
Een gevolg van te dik zijn, is dat je allerlei ziektes kunt krijgen, zoals: diabetes type 2, hart- en nierfalen, dicht geslipte aderen, pijn in je gewrichten, blindheid, migraine en je kunt op langere termijn zelfs vormen van kanker ontwikkelen bij een slecht en suikerrijk eetpatroon. Er zijn momenteel zelfs studies gaande naar het verband tussen overmatige inname van suiker en dementie en uit de eerste resultaten is al naar voren gekomen dat er een direct verband is tussen deze twee. Slecht eten en te veel suiker consumeren, kan op lange termijn leiden tot dementie.

Een ander ding dat suiker met je doen zijn onder andere dat je je snel moe voelt, wanneer je geen suiker hebt ingenomen. Je kunt je dan niet goed concentreren en snakt dan naar een koekje of een sapje, zodat je weer suiker binnen krijgt en je energielevel weer omhoog gaat. Het is eigenlijk niet de bedoeling dat jij suiker inneemt om je energielevel op peil te houden. Jouw lichaam kan dat heel goed zelf, alleen doordat iemand verslaafd is aan suiker, kan het zijn dat je lichaam dit dus niet meer zelf doet. Je lichaam weet dat jij de suiker toch wel gaat  'toedienen'.
Je lichaam maakt vanuit zichzelf glucose aan, wat ook een vorm van suiker is. Wanneer jij jezelf extra suiker geeft door middel van voeding, maakt jouw lichaam minder glucose aan, omdat jij het aan je lichaam geeft.
Ga maar eens na bij jezelf? Zijn er de afgelopen week momenten geweest dat jij je wat moe voelde en je zin had in iets lekkers met suiker erin, zonder dat je echt heel veel honger had? Grote kans dat het antwoord ja is en dat is een symptoom van suikerverslaving. Een mens mag op een dag eigenlijk maar zes suikerklontjes innemen, want dat is de hoeveelheid die je lichaam aankan om goed te verwerken. Uit onderzoek blijkt dat de meeste mensen op een dag gemiddeld meer dan 30 suikerklontjes consumeren en dat is veel te veel.
En natuurlijk is het algemeen bekend dat je van suiker gaatjes kunt krijgen, een slechte adem en ontstekingen in je mond...

Kan suiker dus gezien worden als een vorm van vergif? Ja, dat kan. In mijn ogen is het dat wel, aangezien het niet veel goeds doet met je lichaam en geest. Vandaar dat het ook mijn keuze is geweest om fors te gaan minderen met suiker. Ik wil met jullie delen hoe ik dit heb gedaan. 

Namen voor suiker 

Waar je goed op moet letten zijn de namen van suiker. Vaak worden er mooiere namen gebruikt voor suiker, om te verdoezelen dat ergens suiker inzit of omdat er een ander soort suiker wordt gebruikt met een naam die niet veel mensen kennen. Ik heb hier de meest voorkomende benamingen van suiker voor je op een rijtje:

• Glucose(stroop)
• Fructose 
• Dextrose
• Melasse 
• Maltodextrine
• Invertstroop
• Lactose
• Sacharose
• Kandij

Maar ook dingen als honing, agavesiroop, ahornsiroop en alle sappen uit concentraat zijn vormen van suiker. Dit zijn weliswaar natuurlijke suikers, maar het blijven suikers en deze doen hetzelfde met je als geraffineerde suikers met je lichaam doen. Als je suikerbewust of suikervrij wil leven, dan moet je echt deze benamingen kennen om niet in de val te trappen dat er in een bepaald product geen suiker zit, want geloof me, fabrikanten stoppen tegenwoordig overal suiker in en het zal je verbazen in wat voor producten allemaal toegevoegd suiker zit. 

Onverwachte producten met suiker

Op een gegeven moment ging ik alle producten die ik normaal gesproken kocht of at checken op de hoeveelheid suiker die het bevatte, door de verpakking te lezen. Tot mijn verbazing zat er niet alleen in snoep, koek, taart, ijs en dergelijke veel suiker, maar ook in hele normale, en in mijn ogen, soms gezonde producten. Producten waar ik geraffineerde (dus toegevoegde) suikers tegen kwam waren onder andere:

• Brood (ja, ook in volkoren en spelt brood)
• Plakjes kipfilet voor op brood
• Sauzen als ketchup, mayonaise en curry
• Blikjes met houdbare groenten of fruit
• Gemarineerd vlees of vis 
• Fruitsapjes gemaakt uit concentraat
• (Magere) Kwark of yoghurt
• Peperkoek
• Eierkoeken
• Granola
• (Paprika) chips
• Kaas
• Woksauzen
• Verschillende soorten kruiden uit potjes
• Saladedressing
• Sojamelk
• Gedroogd fruit

En zo zijn er nog een aantal producten waarvan je niet per se verwacht dat er een grote hoeveelheid suiker inzit. Daarom is het verstandig om altijd de etiketten te checken en ook na te gaan hoeveel suiker er is toegevoegd. Wees dus alert op producten die in jouw voedingspatroon normaal zijn. Hier kan ook suiker inzitten. Als je dus deze dingen eet, plus nog eens de nodige snacks tussendoor, dan verorber je gegarandeerd te veel suiker en dit is ook de reden waarom mensen zoveel suiker binnen krijgen. Daarbij komt ook nog eens dat men veel suikerrijke dranken drinkt, zoals de fruitsapjes, cola, Dubbel Fris en Ice Tea, ook daar zit veel suiker in, dus wees alert. 

Leer verpakkingen lezen

Toen ik  mij meer ging verdiepen in suikerbewust leven en ook de benamingen van suiker ging leren, leerde ik ook meteen om etiketjes van verpakkingen te lezen, zodat ik weet wat ik koop en wat ik van plan ben om in mijn lichaam te stoppen. Ik kwam er toen achter dat in de meest vanzelfsprekende dingen die je gewoon dagelijks eet suiker zit. Dit kan in kleine hoeveelheden zijn, maar vaak zit er gewoon veel te veel suiker in. Wat belangrijk is, is dat je goed verpakkingen leert lezen van producten. Om je even op weg te helpen: hierboven vertelde ik dat een mens maximaal zes suikerklontjes op een dag mag hebben. Een suikerklontje weegt 4,4 gram. Wanneer jij dus de voedingswaarde op een verpakking checkt, moet je altijd kijken naar de koolhydraten en suikers. Wanneer 100 gram van het product (of een portie, zoals op de verpakking staat) boven dit suikerklontje van 4,4 gram uitkomt, dan moet je het product eigenlijk al wegleggen, want dan zit er te veel suiker in. Wat ook kan helpen is om naar de ingrediëntenlijst te kijken. De ingrediënten staan gerangschikt op hoeveel het in het product voorkomt. Wanneer suiker helemaal vooraan staat, betekent dit dat er het meeste suiker zit in heel het product, ten opzichte van de andere ingrediënten. Voor mij is dat al vaak een reden om iets niet te kopen.

Het kost even wat tijd en moeite. Je moet alle verpakkingen met elkaar vergelijken en altijd de beste optie met het minste (het liefste geen) suiker kiezen. Op een gegeven moment gaat het ook sneller en beter, omdat je na een tijdje weet welk product je wel en niet moet kopen en ook wordt het etiketten lezen je meer eigen. Het is even oefenen en de juiste producten vinden. Mocht je nou geen zin hebben om in de supermarkt veel tijd kwijt te zijn aan het lezen van de verpakking, dan kun je er ook voor kiezen om bijvoorbeeld via de website van Albert Heijn het product dat je wilt hebben op te zoeken en online alvast de voedingswaarde te bekijken. Dit bespaart tijd en je kunt het ook op je gemak doen. Dit doe ik zelf ook regelmatig en zo kan ik ook sneller vergelijken welk product in mijn ogen het beste is. 

Suikerbewust, maar niet suikervrij 

Ik heb dus de keuze gemaakt om suikerbewust te leven. Dit doe ik nu al meer dan een jaar en dat bevalt mij prima. Ik leef expres suikerbewust en niet suikervrij, omdat helemaal suikervrij voor mij niet haalbaar is. Helemaal suikervrij zou betekenen dat je ook geen natuurlijke suikers meer zou eten, die ook zitten in granen, fruit en melk. In fruit zitten van nature suikers en dat vind ik niet erg. Maar wanneer het in een fruitdrankje zit, vind ik het wel erg. Vaak wordt het sap voor het drankje uit concentraat gehaald of stoppen ze in het drankje 7 sinaasappels, 2 appels en een peer. Dat maakt dan 1 tot 2 glazen. Je zou nooit die hoeveelheid fruit in één keer opeten. Je krijgt dus veel te veel fruit in één keer binnen en dat maakt het ongezond.
Terug naar mijn verhaal. Ik leef dus suikerbewust en dat doe ik eigenlijk door alle voeding met toegevoegde suikers te vermijden. Ik eet eigenlijk alles wat uit de schijf van vijf komt: groenten, fruit, zuivel, granen, vlees/vis (met mate) en noten. Wanneer ik boodschappen doe, let ik erop dat in deze producten geen toegevoegd suiker zit. Bij groeten en fruit is dat makkelijk als je het vers koopt, maar bij zuivel, brood en vlees of vis moet je wat beter opletten. Ik koop altijd suikervrije kwark, sojamelk is bij mij ongezoet, vlees of vis koop ik ongemarineerd of ongekruid, want dat doe ik zelf. Bij brood lees ik altijd goed op de verpakking of er geen suiker aan is toegevoegd en kijk ik of het alleen bestaat uit de basisingrediënten: (volkoren, rogge of spelt)meel, water, gist en zout. Niets meer en niets minder.

Verder eet ik heus nog wel eens suiker. De Nutella op mijn brood heb ik niet verbannen en als ik uit eten ga, let ik er ook niet heel streng op en ik gun mijzelf af en toe een koekje of chocolaatje, maar met mate! Niet elke dag en ook zeker niet in hele grote hoeveelheden. Suiker moet voor jezelf een beloning zijn, een moment waar je van geniet en niet iets wat standaard in je dagelijkse voedingspatroon is opgenomen. Verder drink ik helemaal geen dranken met suiker, alleen water en thee. Ik gooi wel melk over mijn suikervrije muesli, maar dat is dan ongezoete soja/amandelmelk of koemelk, waar natuurlijke suiker inzit. Juist door zo bewust op je suikerinname te letten, kun je gezonder leven en geniet je ook meer van de momenten waarop je wel een product met wat meer suiker eet.

Mijn belang bij suikerbewust leven

De voornaamste reden dat ik suikerbewust ben gaan leven is, is omdat diabetestype 2 in mijn familie voorkomt. Ieder familielid die boven de 60 is aan mijn moederskant heeft het en ook aan mijn vaderskant komt het voor. Dit komt omdat het erfelijk  is, maar ook omdat mijn familie niet het beste eetpatroon had. Ik wil dus voornamelijk suikerbewust leven, omdat mijn gezondheid mij heilig is en ik lief wil zijn voor mijn lichaam. Ik wil voorkomen dat ik ziek wordt door wat ik eet en ik ben ervan overtuigd dat dat begint bij het verminderen van suiker. Ik ben mij ervan bewust dat suiker alleen iets goeds is voor je smaakpapillen, maar niet voor de rest van je lichaam. Daarnaast zit ik zoveel beter in mijn vel sinds ik let op wat ik eet en fors ben gaan minderen met suiker. Zoals de meeste van  jullie weten, heb ik een verleden met een eetstoornis. Sinds ik suikerbewust ben gaan leven, kan ik hier veel beter mee omgaan. Ik voel mij minder vaak dik en zit strakker in mijn vel. Ik voel mij lekkerder in mijn lijf en ik ben ook een stuk minder onzeker over mijn lichaam. Dit is heel fijn, want ik heb nu dus eindelijk een goede manier om ermee om te gaan.

Ook merk ik dat ik meer energie heb gekregen sinds ik ben gaan letten op mijn suikerinname. Ik kan mij langer concentreren,  omdat ik geen suikerdipjes meer heb en ik snak ook niet continu naar zoet eten.
Daarnaast vind ik het belangrijk om mijn kinderen later ook het goede voorbeeld mee te geven op het gebied van eten en hen ook suikerbewust op te voeden. Dit is iets voor in de toekomst, maar wil ik dit graag bereiken, dan moet ik zelf het goede voorbeeld geven en het juiste eetpatroon hanteren.
Tot slot merk ik ook dat mijn huid mooier is geworden en dat met name mijn gezicht. Ik heb een stuk minder puistjes en andere onzuiverheden. Mijn huid is egaler geworden en dat is ook heel fijn! Zo zie je maar weer dat alles wat je eet invloed heeft op je lichaam. 

Tips 

Is het bij jou ook gaan kriebelen om je suikerinname te gaan verminderen en bewuster om te gaan leven en je eetpatroon om te gooien. Het is aan de ene kant heel lastig, want je bent zo gewend om suiker te eten en hebt vaak bij bepaalde voeding niet eens door dat er suiker inzit. Aan de andere kant is het ook heel makkelijk, want er blijven genoeg lekkere dingen over die je wel gewoon kunt eten. Hier zijn een paar tips op een rijtje die je erbij kunnen helpen om stap voor stap suikerbewust te gaan leven:

• Leer etiketten lezen. Ik noemde het net al, leer de benamingen van suiker, weet hoeveel suiker er in een product zit en hoeveel suiker een mens mag. Dit helpt al om een bewuste keuze te maken als je iets wilt  kopen. Zo kun je vergelijkingen maken en overwegen wat in jouw ogen de beste en meest gezonde keuze is.
• Begin klein. Het  is lastig om je voedingspatroon in één keer om te gooien. Begin daarom klein. Let op je drie hoofdmaaltijden. Hoe veel suiker zit daarin? Is jouw brood gemaakt van basisingrediënten of zitten er nog allerlei andere dingen in die extra zijn toegevoegd, zoals suiker? Koop dat brood dan niet meer en kies voor een alternatief. Hetzelfde doe je bij je yoghurt, beleg voor op brood en je avondeten. Kies voor verse producten en geen pakjes, zakjes of kant en klaar maaltijden.
• Schrap alle suikerrijke dranken. Cola, sinas, chocolademelk, Wicky, Ice tea, energy drink, sinaasappelsap en al die meuk. Schrap het en drink het niet meer. Ga voor water (met stukjes fruit of muntblaadjes), thee of zwarte koffie (zonder melk en suiker). Eventueel is Cristal Clear ook goed, maar daar zitten zoetstoffen in. Het is maar net of je dat wilt innemen of niet. De meningen zijn daarover verdeeld. Zelf neem ik met mate zoetstoffen. 
• Lees over suiker. Dit heeft mij geholpen om de gevaren te herkennen, maar ook alternatieven te vinden en mijn suikerinname te verminderen. Ik hoop natuurlijk dat deze blog je geholpen heeft, maar je nog verder verdiepen is altijd goed!
• Wees niet te streng voor jezelf. Natuurlijk mag je nog hagelslag op je boterham eten, een stukje taart nemen op een verjaardag of tussendoor een stukje chocolade eten. Daar is niets mis mee. Doe dit gewoon niet elke dag en ook niet zomaar. Maak er een speciaal moment van. Als een beloning of als er feest is. Spreek met jezelf ook af wanneer je dit soort dingen mag hebben. Let wel op dat je dan alsnog met mate eet. Wanneer jij met jezelf afspreekt om alleen in het weekend producten met toegevoegd suiker te eten en je eet je vervolgens tonnetje rond ermee, dan heeft het geen zin. Let op de hoeveelheden! 

Hoe sta jij tegenover toegevoegde suikers in je voeding?